Hartfalen ontwikkelt zich meestal langzaam over het verloop van een paar weken tot jaren (bv door jarenlange onbehandelde hoge bloeddruk of een zieke hartklep).

Af en toe ontwikkelt hartfalen zich op zeer korte tijd (=acuut) (bv door een hartinfarct of ontsteking van de hartspier).

Er zijn verschillende oorzaken, waarvan aandoeningen van de kransslagaders en hoge bloeddruk de belangrijkste zijn. Op zijn beurt hangt dit ook samen met een ongezonde levensstijl (zittend leven, onevenwichtige voeding, alcohol en tabak).

Veelvoorkomende oorzaken van hartfalen zijn onder andere:

• aandoening van de kransslagaders (coronaire hartziekte)
• doorgemaakt hartinfarct
• hoge bloeddruk (arteriële hypertensie)
• aandoening van de hartkleppen
• sommige aangeboren hartafwijkingen (meestal reeds op kinderleeftijd vastgesteld)
• aandoeningen van de hartspier (bv gedilateerde of hypertrofe cardiomyopathie)
• ontsteking van de hartspier (myocarditis)
• hartritmestoornissen
• idiopathisch (geen gekende oorzaak)